Chia công ty và tách công ty (hay chia, tách doanh nghiệp) đều là các thủ tục tổ chức lại doanh nghiệp, nhiều người vẫn có nhầm lẫn về khái niệm của hai hình thức này, tuy nhiên giữa hai hình thức này có sự khác nhau cơ bản như sau:

Về chia công ty

Theo quy định tại Điều 198 Luật Doanh nghiệp 2020 thì công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần có thể tách bằng cách chuyển một phần tài sản, quyền, nghĩa vụ, thành viên, cổ đông của công ty hiện có để thành lập một hoặc một số công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần mới mà không chấm dứt tồn tại của công ty bị tách.

Công ty bị chia chấm dứt tồn tại sau khi các công ty mới được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp. Các công ty mới phải cùng liên đới chịu trách nhiệm về nghĩa vụ, các khoản nợ chưa thanh toán, hợp đồng lao động và nghĩa vụ tài sản khác của công ty bị chia hoặc thỏa thuận với chủ nợ, khách hàng và người lao động để một trong số các công ty đó thực hiện nghĩa vụ này. Các công ty mới đương nhiên kế thừa toàn bộ quyền, nghĩa vụ và lợi ích hợp pháp được phân chia theo nghị quyết, quyết định chia công ty.

Có thể tóm lại rằng, chia doanh nghiệp là hình thức chia các cổ đông, thành viên, tài sản và nghĩa vụ của công ty hiện có  để thành lập hai hoặc nhiều công ty mới. Ví dụ: A => B + C + ... (Trong đó: A là Công ty bị chia; B, C là công ty mới). Sau khi bị chia, công ty A chấm dứt hoạt động.

Về tách công ty

Theo quy định tại Điều 199 Luật Doanh nghiệp 2020 thì công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần có thể tách bằng cách chuyển một phần tài sản, quyền, nghĩa vụ, thành viên, cổ đông của công ty hiện có để thành lập một hoặc một số công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần mới mà không chấm dứt tồn tại của công ty bị tách.

Sau khi đăng ký doanh nghiệp, công ty bị tách và công ty được tách phải cùng liên đới chịu trách nhiệm về các nghĩa vụ, các khoản nợ chưa thanh toán, hợp đồng lao động và nghĩa vụ tài sản khác của công ty bị tách, trừ trường hợp công ty bị tách, công ty được tách, chủ nợ, khách hàng và người lao động của công ty bị tách có thỏa thuận khác. Các công ty được tách đương nhiên kế thừa toàn bộ quyền, nghĩa vụ và lợi ích hợp pháp được phân chia theo nghị quyết, quyết định tách công ty.

Có thể tóm lại rằng tách công ty là hình thức một công ty chuyển một phần tài sản của mình hiện có để thành lập một hoặc một số công ty mới. Ví dụ: A => A + B (Trong đó: A là công ty bị tách; B là công ty mới). Sau khi bị tách, công ty A vẫn tiếp tục hoạt động.

Như vậy, sự khác biệt cơ bản của chia doanh nghiệp và tách doanh nghiệp nằm ở sự tồn tại của công ty bị chia và công ty bị tách. Đối với công ty bị chia, khi chia thành 2 hay nhiều công ty khác, công ty ban đầu là công ty bị chia chấm dứt tồn tại. Còn đối với công ty bị tách, sau khi tách thành một hoặc một số doanh nghiệp khác thì công ty bị tách không chấm dứt tồn tại.

Hoàng Gia Hiển